جایگاه نگران‌کننده ایران در امنیت سایبری

به گزارش پایگاه خبری وبسایت رند، بنا بر گزارش وب سایت سرف شارک در سال 2022 شاخص‌های کیفیت زندگی دیجیتال منتشر شده است که بر اساس آن رتبه ایران از بین 117 کشور، رتبه 84 را دارد.

اینترنت در این گزارش با پنج شاخص مورد بررسی قرار گرفته است و میانگین رتبه کشور با توجه به کیفیت زندگی، مقرون‌به‌صرفه بودن، زیرساخت‌های الکترونیکی، حاکمیت الکترونیکی و امنیت الکترونیکی در آسیا 24 و در جهان 84 است.

طبق این گزارش بهترین نتایج را اسرائیل، دانمارک، آلمان، سوئد و فرانسه به دست آورده‌اند.

مقرون به صرفه بودن

هرچند که برخی گزارش‌ها با بررسی هزینه پرداختی، اینترنت ایران را ارزان دانسته بودند؛ اما گزارش سرف‌شارک نشان دهنده این است که جایگاه ایران در مقرون به صرفه بودن چنان تعریفی ندارد. در سال 2022 رتبه ایران از نظر مقرون به صرفه بودن 47 بوده در حالی که در سال 2021 در رتبه 31 قرار داشته است این ارقام نشان دهنده این است که ایران در مقرون به صرفه بودن 16 رتبه سقوط کرده است. وضعیتی که گران شدن اینترنت در یک سال گذشته را نشان می‌دهد.

مقرون به صرفه بودن اینترنت با دو شاخص زمانی که یک کاربر کار می‌کند تا هزینه مورد نیاز برای خرید ارزان‌ترین اینترنت را کسب کند، برآورد شده است. برای کاربران ایرانی این اعداد در اینترنت ثابت 122 دقیقه و در اینترنت موبایل 1191 ثانیه است. در حالی که به عنوان مثال در استرالیا که دهمین کشور در این شاخص است هر کاربر برای دسترسی به ارزان‌ترین اینترنت ثابت 94 دقیقه و ارزان‌ترین اینترنت موبایل 19 ثانیه لازم است کار کند.

به ترتیب اسرائیل، ارمنستان و آلمان مقرون به صرفه‌ترین اینترنت و ساحل عاج، اوگاندا و مالی گران‌ترین اینترنت را دارند.

کیفیت اینترنت

اگر چه رتبه 90 ایران در زمینه کیفیت اینترنت چهار پله نسبت به سال 2021 بهتر است، همچنان نشان دهنده این است که مردم کشور برای اینترنتی بی‌کیفیت یا با کیفیت بسیار پایین هزینه‌ی بسیار بالایی پرداخت می‌کنند.

کیفیت اینترنت در این گزارش با معیارهای سرعت، بهبود و پایداری اینترنت ثابت و موبایل سنجیده شده است. بر اساس داده‌های سرف شارک سرعت اینترنت ثابت 21٫98 و سرعت اینترنت موبایل کشور 33.83 بوده است. سرعت اینترنت موبایل مانند سال 2021 در رتبه 68 قرار داشته و در اینترنت ثابت رتبه 100 موجب شده تا جایگاه ایران نسبت به سال 2021 سه پله تنزل پیدا کند.

رتبه ایران در پایداری اینترنت ثابت و موبایل بهبود چشمگیر و قابل توجهی داشت. رتبه 49 در زمینه پایداری اینترنت موبایل 33 پله بهتر از سال 2021 بوده و در پایداری اینترنت ثابت هم با 5 پله بهبود رتبه 84 را دارد.

در ایران رتبه بهبود سرعت اینترنت موبایل هم با چهار پله صعود به جایگاه 81 رسانده است اما وضعیت اینترنت ثابت نسبت به سال 2021 با تنزل 69 رتبه‌ای مواجه بوده و جایگاه 109 را به خود اختصاص داده است.

بهترین کیفیت اینترنت در جهان از آن شیلی، امارات و دانمارک است. بدترین کیفیت اینترنت در جهان نیز به کامرون، زیمباوه و زامبیا تعلق دارد. کشورهای گرجستان، لائوس و تاجیکستان در میان کشورهای آسیایی تنها کشورهایی هستند که رتبه آن‌ها از ایران بدتر است.

زیرساخت‌های الکترونیک

در زمینه زیرساخت‌های الکترونیکی جایگاه ایران 49 است که نسبت به سال2021 به میزان 19 پله بهتر شده است. از جمله معیارهای این بخش تعداد افرادی است که از میان هر صد نفر از اینترنت استفاده می‌کنند. همچنین این رقم در ایران 91 است که موجب شده جایگاه کشور 24 باشد. جایگاه ایران در سال 2021 در این زمینه 52 بود و از هر 100 نفر حدود 79 نفر قابلیت استفاده از اینترنت را داشته اند.

امنیت و حاکمیت سایبری

بدترین نتیجه ایران در میان تمام این معیارها، در زمینه امنیت الکترونیک است. در میان 117 کشور رتبه ایران در این زمینه در 113 قرار دارد که نسبت به سال 2021 به میزان 20 رتبه سقوط کرده است. معیارهای این بخش امنیت سایبری و قوانین حفاظت از داده هستند. قوانین حفاظت از داده برای ایران در این بخش صفر عنوان شده است و می‌گوید ایران برای حفاظت از داده‌ها هیچ قانونی ندارد.

با توجه به فیلترینگ گسترده، وضعیت امنیت سایبری که بسیاری را به سمت استفاده از فیلترشکن‌ها ی بی‌نام و نشان و vpnها سوق داده و میزان زیادی از بدافزارها را به ابزارهای استفاده از اینترنت راه داده است، هر چند که این موضوع دور از انتظار نبود.

در زمینه حاکمیت الکترونیکی، ایران تغییر چندانی در مقایسه با سال 2021 نداشته و تنها با دو پله صعود در رتبه 79 قرار گرفته است.