نوموفوبیا میراث تکنولوژی و تلفن‌های همراه
به گزارش پایگاه خبری وب‌سایت رند، بشر همواره در تلاش است تا با پیشرفت تکنولوژی سطح و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشد. شاید زمانی که برای اولین بار تلفن‌همراه وارد بازار جهانی شد کسی فکرش را هم نمی‌کرد که این بخش جدا نشدنی زندگی انسان‌ها، با خود نوعی بیماری به ارمغان بیاورد.
در ابتدا، گوشی همراه با هدف راحت‌تر کردن ارتباط و تماس انسان‌ها با یکدیگر وارد چرخه زندگی شد، اما با گذشت زمان برای مقاصد دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفت. امروزه اسمارت فون‌ها، مفهوم اولیه تلفن همراه را عوض کرده‌اند، زیرا با داشتن یک گوشی هوشمند می‌توانید همزمان یک دوربین، کتابخانه مجازی، دفترچه یادداشت، کیف پول مجازی و امکاناتی از این قبیل را با خود داشته باشید، البته مهم‌ترین کاربرد یک اسمارت فون دسترسی به اینترنت است.
اولین بار در سال 2006 دانشگاه اوزاکای ژاپن تحقیقات گسترده‌ای را در زمینه وابستگی به موبایل انجام داد و در سال 2010 اصطلاحی به نام نوموفوبیا توسط محققین انگلیسی مطرح شد. نوموفوبیا که در واقع مخفف No Mobile Phobia است به معنی بروز استرس و اضطراب شدید در هنگام نداشتن آنتن، قطع تماس، قطع ارتباط با اینترنت، تمام شدن شارژ باتری گوشی و یا حتی جا گذاشتن و گم کردن تلفن همراه می‌باشد.
این روزها گرایش به تکنولوژی، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به سرعت در حال افزایش است. در حالت عادی همه افراد وارد شبکه‌های اجتماعی می‌شوند تا نیازهای روانی خود را ارضا کنند اما اگر نشستن پای تلفن همراه به یک عادت غیر قابل ترک تبدیل شود یا در فعالیت‌های روزانه شخص اختلال ایجاد کند میتوان گفت که شخص دچار نوموفوبیا شده است. در واقع این بیماری میراث عصر نوین و ارتباطات است.
از جمله نشانه‌های این اختلال که میتوان به آن اشاره کرد شامل:
1- چک کردن بی مورد و غیرضروری تلفن همراه
2- انتظار کشیدن برای تماس و ارتباط با دیگران از طریق موبایل
3- خاموش نکردن گوشی موبایل در طول شبانه روز
4- به هم خوردن ساعات خواب و استفاده بیش از حد ازگوشی‌های همراه
نوموفوبیا زمانی رخ می‌‌دهد که فرد نسبت به از دست دادن گوشی خود دچار ترس شود. از آنجایی که این ابزار دربردارنده اطلاعات شخصی از قبیل عکس، پیام یا صوت است انتشار عمومی این موارد جای بسی نگرانی هم دارد. "تکنو استرس" یا ترس و اضطراب از ارتباط رو در رو با شخص دیگر به دلیل استفاده بیش از حد از ابزارهای ارتباطی، حالتی از اضطراب است که سرانجام منجر به انزوا و افسردگی فرد میشود.
نوموفوبیا نشانه‌های مختلفی از جمله جسمی، روان‌شناختی و رفتاری دارد که ما در ادامه به توضیح آن پرداخته‌ایم.
علائم جسمی
از علائم جسمی که در صورت عدم دسترسی به تلفن همراه در فرد بروز میکند میتوان به استرس، تحمل پایین، تعریق زیاد، تپش قلب، درد قفسه سینه اشاره کرد.
علائم روان‌شناختی
نشانه‌های روان‌شناختی شامل دیدگاه‌های منفی نسبت به خود، اعتماد به نفس پائین، برون‌گرایی یا درون‌گرایی شدید و هیجان خواهی بالا می‌باشد.
علائم رفتاری
افرادی که به گوشی موبایل خود وابستگی شدید دارند برای پیشگیری از خاموش شدن تلفن همراه خود همیشه باتری یا گوشی اضافه همراه دارند.
ممکن است بسیاری از ما دانسته یا ندانسته از این بیماری رنج ببریم، تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که حدود هشتاد درصد از مردم به اشتباه حس میکنند که گوشی آنها در جیب می‌‌لرزد و سی درصد به اشتباه تصور میکنند که گوشی آنها زنگ می‌خورد. هشتاد درصد از افراد بین 18 تا 24 سال شب با گوشی می‌‌خوابند. یک فرد عادی به طور معمول در شبانه روز حدود 110 بار موبایل خود را چک میکند در حالی که این عدد برای افراد مبتلا به نوموفوبیا حدود 900 بار در شبانه روز است.
اگر می‌‌خواهید از عمق پیشرفت این بیماری مطلع شوید باید بدانید که نود و پنج درصد از مردم ساعات قبل خواب را مشغول اس ام اس زدن یا جست‌وجو در اینترنت هستند، همچنین از هر چهار نفر یک نفر به هنگام خواب موبایل خود را در حالت Silent نمی‌گذارد. جالب است اگر بدانید از هر دو نفری که بدون دلیل نصف شب از خواب بیدار می‌شوند یک نفر از آنها اول به سراغ گوشی می‌‌رود و آن را چک میکند.
موارد زیر را میتوان به عنوان مهم‌ترین دلایل بروز بیماری نوموفوبیا در نظر گرفت:
1- عدم امکان ارتباط با دیگران در صورت نیاز: برخی افراد احساس میکنند که با نداشتن موبایل اگر زمانی در خیابان بمانند، برنامه‌هایشان عوض شود و یا گم شوند نمی‌توانند آن را به دیگران اطلاع دهند.
2- احساس قطع ارتباط با جهان: افرادی فکر میکنند در صورت همراه نداشتن تلفن همراه به نوعی ارتباط خود را با جهان اطراف از دست می‌دهند.
3- عدم دسترسی به اطلاعات مورد نیاز: عده‌ای با استفاده از گوشی خود و با اتصال به سایت‌های مختلف اطلاعات مورد نیاز را از اینترنت بدست می‌آورند، به همین دلیل در مدتی که موبایلی در دسترس ندارند به نوعی به انزوا می‌روند.
4- از بین رفتن آرامش و راحتی در انجام فعالیت‌های مختلف: برخی از تلفن همراه خود به عنوان ابزارهای مختلفی مانند چراغ قوه, ماشین حساب، دفترچه یادداشت و مواردی از این قبیل استفاده میکنند و نبودن آن انجام بعضی کارها را به نوعی برایشان سخت میکند.
این اختلال نیز مانند هر بیماری دیگری روش‌های متفاوتی برای درمان دارد، اما شرط اول برای بهبودی همکاری خود شخص است. از آنجایی که افراد مبتلا به مونوفوبیا از مراجعه به پزشک ممانعت میکنند و در جلسات درمانی شرکت نمی‌کنند، خانواده‌ها نقش به سزایی در درمان این اشخاص ایفا میکنند.
اصولا درمان‌ها در 3 بخش رفتاردرمانی، کاردرمانی و دارودرمانی انجام میشود. در صورتی که شخصیت فرد در این میان دخیل باشد روان‌درمانی مفید است اما اگر شخص مذکور فوبیا داشته باشد، آرام‌آرام باید او را با ترس و اضطراب ناشی از آن روبرو کرد. یکی از نکات مهم در درمان عدم دوری از موبایل و قطع یکباره اینترنت از بیمار است، زیرا موجب بالا رفتن سطح اضطراب میشود. فراموش نکنید که در طول درمان باید حتما مواردی همچون ورزش، سرگرمی، تفریح را جایگزین کرد.